"ကဆိန္န"ဟူေသာ ပါဠိေဝါဟာရမွ ဆင္းသက္လာျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုခဲ့ၾကသည္။
ကဆိန္၏အဓိပၸာယ္ကားေရျဖစ္ၿပီး နဟူသည္ကား ခန္းေျခာက္ျခင္း၊မရွိျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ရေလသည္။ထိုေၾကာင့္ေ၇ွးစာဆိုမ်ားက 'တန္ခူးေရကုန္ ကဆုန္ေရခန္း"
လို ့ဆိုခဲ့ၾကဟန္ရွိသည္။ထိုခ်ိန္ခါတြင္ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ိဳးတို ့သည္ မဟာေဗာဒိပင္အားေညာင္ေရသြန္းေလာင္းပြဲမ်ား က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။
စကားဝါပန္းေခၚ စကားပန္းတို ့ပြင္လန္းေသာ အခ်ိန္ကာလလည္းျဖစ္ေလသည္။
သမိုင္းသုေတသီတို ့ကလည္း ကဆုန္ကို "ကုဆုန္၊ကူဆုန္၊ကဆုန္၊ခူဆုန္၊ခုဆုန္"
ဟူကာ အမ်ိဳးမ်ိဳးေခၚခဲ့ၾကေၾကာင္း သိခဲ့ရသည္။
ကဆုန္လသည္ ဗုဒၶဝံသ(ဗုဒၶဝင္)ျဖစ္ေတာ္စဥ္နွင့္ တိုက္ရုိက္ဆက္ႏြယ္လွ်က္
ရွိေနေလသည္။အေလာင္းေတာ္သုေမဓါရွင္ရေသ့သည္ဒီပကၤရာ
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မဴစဥ္အခါက"ေနာင္အခါတြင္ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္လိမ့္မည္"ဟူေသာ နိယတဗ်ာဒိတ္ကိုခံယူခဲ့ေသာ လျဖစ္ေလသည္။
မိဘုရာႀကီးက မီးရႈသန္ ့စင္ ဖြားျမင္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။ထိုအခါတြင္မဴ
ယေသာ္ဒရာ၊ညီေတာ္အာနႏာၱ၊ကဏၰကျမင္း၊ဆႏၵအမတ္၊ကာဠဳဒါယီအမတ္၊မဟာေဗာဒိပင္ႏွင့္
ေရႊအိုးၾကီးေလးလံုးတို ့ဖြားဘက္ခုနွစ္ေဖာ္သည္လည္းေပၚေပါက္ခဲ့ေလသည္။
ညဥ့္အခါတြင္ ဖြားဘက္ေတာ္ ေမာင္ဆန္နွင့္ကဏၰကျမင္းတို ့အားေခၚေဆာင္လွ်က္
ေတာထြက္ေတာ္မူေသာလလည္းျဖစ္ေလသည္။
ေဗာဓိပင္ဆိုသည္မွာ မဇၩိမေဒသ ဥရုေဝလေတာအနီး ဘုးရားရွင္တို ့ပြင့္ထြန္းေပၚေပါက္ေတာ္မူရာ ဗဟိုအခ်က္အခ်ာေအာင္ေျမအရပ္တြင္သာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ရၿမဲျဖစ္ေလသည္။
ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ မဟာေဗာဓိပင္ကို အမွီျပဳကာ (၁၀၃)ခုနွစ္(၅၈၉ဘီစီ)
ကဆုန္လျပည္ေန ့တြင္ သစၥာေလးပါးတရားေတာ္တို ့ကို ကိုယ္တိုင္ထိုးထြင္း
သိေတာ္မဴၿပီး အလံုးစံုကိုသိျမင္ေတာ္မူေသာ သေဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ရွင္
ဘုရားအျဖစ္သို ့ ေရာက္ေတာ္မူခဲ့ေလသည္။
ပရိေဘာဂေစတီေတာ္ထိုက္ေသာသစ္ပင္အျဖစ္ ကိုးကြယ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။
မဟာေဗာဓိပင္အား ပင္ပြားမ်ားသယ္ေဆာင္ရယူကာ မိမိတို ့ၿမို ့ရြာမ်ားတြင္
စိုက္ပ်ိဳးၾကေလသည္။ မဟာေဗာဓိပင္အား ပူျပင္းလြန္းေသာ ကဆုနန္လတြင္ အၿမဲစိမ္းလန္းစိုေျပေစျခင္းအလို ့ငွာ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းပြဲမ်ားကို က်င္းပၾကသည္။ဖိုးသူေတာ္ဦးမင္းက ကဆုန္လကို ဤကဲ့သို ့ဖြဲ ့ဆိုခဲ့ေလသည္......
ေနနန္းရယ္တဲ့ ဖန္သူရိန္
တန္ခိုးဥဏွာဂူမွာ
ကဆုန္ဟူ ဒီမာသမွာ
ျပင္းျပပူခ်ိန္။
ဝိသာခါယွဥ္ၿပိဳင္ဝန္းပါလို ့
ထြန္းလွတဲ့ေငြတာရိန္ငယ္
ဒြတၱိ ံသေန ့စြဲ။
ပန္းစကားဝါ
နန္းဘမယာ ေကသီဆင္လို ့
ေရႊျပည္ခြင္ ဗိုလ္ပါေပါင္းရယ္တို ့
ၿငိမ့္ေညာင္းေအာင္ ထာဝစဥ္ျဖင့္
ခါသဘင္ေညာင္ေရသြန္းၾကတယ္
လြမ္းစရာ့ပြဲ......။
သက္ေတာ္(၈၀)ဝါေတာ္(၄၅)တြင္သံုးဆယ့္တစ္ဘံု က်င္လယ္ၾကကုန္ေသာ သတၱဝါအေပါင္းတို ့အား နိဗၺာန္ေရာက္ရန္ အက်င့္ေတာ္ျမတ္တို့ကို ေန ့ညမျပတ္ ညႊန္ျပသြန္သင္ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ၿပီး
သုံေလာကထြဋ္ထားသေဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ရွင္ ေဂါဓမျမတ္စြာဘုရားသည္
သကၠရာဇ္(၁၄၈)ခုနွစ္ကဆုန္လျပည့္ အဂၤါေန ့တြင္ ညဥ္ ့အာရုံတက္ခ်ိန္
မိုးေသာက္ယံအခ်ိန္တြင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေတာ္မူေလသည္။
ဤသို ့ျဖင့္ကဆုန္လသည္ဗုဒၶဝင္နွင့္တိုက္ရုိက္ဆက္ႏြယ္လွ်က္ရွိေနေလသည္။
ကဆုန္လနွင့္ပတ္သတ္၍ မွတ္သားထားေသာထူးျခားခ်က္ေလးမ်ားမွာ......
၁။အေလာင္းေတာ္သုေမဓါသည္ ဒီပကၤရာျမတ္စြာဘုရားထံ နိယတ ဗ်ာဒိတ္ခံယူေသာလ
၂။အေလာင္းေတာ္သိဒၶတၳမင္းသားဖြားျမင္ေတာ္မူေသာလ
၃။ေတာထြက္ေတာ္မူေသာလ
၄။သစၥာေလးပါးနွင့္ဘုရားအျဖစ္ကိုရယူေသာလ
၅။ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူေသာလ
၆။ေဗာဓိပင္ျမတ္ကိုေညာင္ေရသြန္းေလာင္းေသာလ
၇။စကားပန္းမ်ားပြင့္ေသာလ
၈။ဝိသာခါနကၡတ္နွင့္ စန္းယွဥ္၍ ျပည့္ေသာလ
၉။တံငါတာရာထြန္းေသာလ၊သကၠဋနကၡတၱဒီပနီအရ ဆင္တာရာထြန္းေသာလ
၁၀။ေန ့နာရီ ၃၂၊ညနာရီ ၂၈ရွိ၍ ညတာတိုေသာလ
၁၁။ရက္စံုသတ္ေသာလ
၁၂။နဂါးဦးေခါင္းအေနာက္၊ေျမာက္မွာဝမ္းျပင္၊ေတာင္တြင္ေက်ာသား၊ၿမီးကားအေရွ ့သို ့ထားေသာလ
၁၃။စေန၊ၾကာသပေတးရက္ရာဇာ၊ဗုဒၶဟူးေသာၾကာ ျပႆဒါးျဖစ္ေသာလ
၁၄။နွစ္ဖဝါးျဖင့္မြန္းတည့္ေသာလ
၁၅။ၿပိႆရာသီမည္ေသာလ
၁၆။ဖြားဘက္ေတာ္ခုနွစ္ပါးေမြးဖြားေသာလ ျဖစ္ေလသည္။
No comments:
Post a Comment